Maakwijze van schoenen

Veel mensen vragen zich vaak af waarom een paar schoenen toch zoveel geld kosten. Dit heeft te maken met de materialen die gebruikt worden, de merknaam en het land waar de schoenen gemaakt worden. Maar voor het grootste deel hangt het af van de maakwijze van de schoenen. Er zijn namelijk verschillende manieren waarop schoenen gemaakt worden waarbij de ene arbeidsintensiever is dan de ander. Welke dit allemaal zijn leggen we zo voor je uit. Eerst zullen we uitleggen uit welke onderdelen een schoen precies bestaat, zodat je straks beter begrijpt hoe de maakwijze gaat.

Uit welke delen bestaat een schoen:

*Bovendeel: Het bovendeel, ook wel bekent als de upper, is eigenlijk de complete schoen exclusief de zool. Het is grotendeels het deel dat het uiterlijk van de schoen bepaalt.

*Zool: De zool spreekt voor zich. De zool is het gedeelte dat de upper met de ondergrond verbindt.

Ook de zool bestaat uit verschillende delen zoals een binnenzool, middenzool en een loopzool.

De binnenzool is de zool die direct in contact staat met je voeten en is het gedeelte dat je binnenin de schoen ziet. De loopzool is de laag die de grond raakt. De middenzool zit tussen deze twee delen in en heeft vaak een schokdempende functie.

*Leest: De leest is de mal aan de hand waarvan de schoen wordt gemaakt.

Voor de meeste schoenen worden standaard leesten gebruikt. Ze zijn er ook in lengte en breedte maten.

De Goodyear maakwijze

We zullen beginnen met de meest arbeidsintensieve, duurzame en duurste maakwijze:

Goodyear. Bij deze methode wordt de zool zowel aan de upper gelijmd als dubbel doorgestikt.

Mocht er een steek los raken dan komt de zool niet los te zitten.

Om deze Goodyear schoen te maken wordt een speciale machine gebruikt, maar het kan ook met de hand gemaakt worden. Bij deze twee methoden wordt het bovenleer over de leest getrokken waar het leer vervolgens met een horizontaal stiksel aan de zoolrand wordt bevestigd. Dit wordt ook wel Welt genoemd.

Met een kurklaag wordt de lege ruimte tussen de binnenzool en de loopzool opgevuld. Daarna wordt de loopzool met een verticaal stiksel aan de zoolrand met het bovenleer bevestigd. Zo ontstaat er een maakwijze die gebruikt wordt voor de meest exclusieve en luxe schoenen. Je herkent de Goodyear schoenen dan ook aan het stiksel onder de zool en het wat grovere uiterlijk. Met name langs de zolen. Door deze maakwijze is deze schoen minder soepel. Het voordeel is dat ze duurzaam en waterdicht zijn om zo een aantal jaar mee te gaan.

De Blake Stitch maakwijze

Ook wel de flexibele maakwijze genoemd. Hierbij wordt het bovenleer op de leest geslagen en met lijm aan de binnenzool bevestigd. De loopzool wordt daarna met lijm aan de binnenzool vastgemaakt. Daarna wordt de schoen van binnenuit gestikt, dit gaat machinaal omdat je er met de hand niet bij kan komen. Dan wordt het bovenwerk onder de binnenzool gevouwen en vervolgens wordt deze tussen de binnenzool en loopzool bevestigd met een enkele stikdraad. De Blake Stich maakwijze is een veel eenvoudiger manier, dan de eerder genoemde Goodyear maakwijze. Deze methode is daardoor minder arbeidsintensief en dus ook goedkoper.

Deze methode zorgt er ook voor dat de zolen makkelijker te repareren zijn als ze versleten zijn. Nog voordeel is dat de Blake Stitch ten opzichte van de Goodyear een stuk soepeler is, waardoor hij beter afrolt tijdens het lopen.

De Bologna maakwijze

Deze maakwijze is vrijwel identiek aan die van de Blake Stitch maakwijze. Zo worden net als bij de Blake maakwijze alle drie de onderdelen van de zool voorzien van een stiksel. Het verschil tussen deze twee is de manier waarop het bovendeel wordt gemaakt. Bij de Bologna maakwijze wordt deze in zijn geheel gemaakt inclusief binnenzool om dan vervolgens in één keer de loopzool eraan te bevestigen. Zo ontstaat een soepel schoen vergeleken met de Blake Stitch schoen.

De Ago maakwijze

Ago is afkomstig uit Griekenland en betekent ‘aantrekken’ of ‘vastmaken’. Dat is dan ook wat ze bij deze maakwijze doen. Het leer wordt over de leest getrokken om vervolgens vastgelijmd te worden aan de binnenzool. Onder de voet wordt een extra laagje kurk toegevoegd voor extra comfort en stevigheid. De loopzool wordt ook met lijm aan de binnenzool bevestigd. Deze lichte en soepele maakwijze wordt veel gebruikt bij het maken van sneakers. Het is dan ook een snelle en goedkope methode wat je terug ziet in de prijs van de schoenen. Zijn de zolen van je schoenen eenmaal versleten dan zijn deze lastig tot niet te repareren en zal je dus op zoek moeten naar een nieuw paar!

De Opanca maakwijze

Deze maakwijze wordt vaak gebruikt bij sandalen. Hierbij worden alle onderdelen van de zool, dus binnen, buiten en middenzool, handmatig met een dubbele naaldsteektechniek aan het bovendeel vastgemaakt. Het voordeel van deze maakwijze is dat er flexibiliteit en comfort ontstaat. Daarom zijn deze schoenen licht van gewicht en flexibel.

De Norvegese maakwijze

Of beter bekend als de Norwegian maakwijze. Deze lijkt een beetje op de maakwijze van de Goodyear. Het verschil is echter dat het leer van de upper naar buiten keert zodat het op de zool rust. Bij de Goodyear vouwen ze het leer naar binnen tussen de verschillende zoollagen in. Doordat het leer bij de Norvegese naar buiten wordt gevouwen ontstaat er een waterbestendige maakwijze die zeer geschikt is voor outdoorboots en laarzen. Er zijn wel 300 steken nodig om een paar Norvegese schoenen te maken. Je herkent ze daarom dan ook aan de dubbele stiksels langs de zoolrand.

De Mocassin maakwijze

We kennen ze allemaal wel, de klassieke mocassins waarbij de zool en de hiel voorzien zijn van zwarte rubberen noppen. De maakwijze van deze schoen wordt beschouwd als één van de oudsten.

Mocassins worden gemaakt uit één stuk leer, wat helemaal doorloopt van de bovenkant tot onder de zool. Dit maakt dat er relatief veel leer nodig is voor het maken van deze schoen. Voor het maken van de mocassin wordt soepel leer of suède gebruikt wat de schoen extra comfortabel maakt. Het voordeel van dit materiaal is dat het zich helemaal naar je voeten gaat vormen en dus als gegoten zit.

De Bentivegna maakwijze

Deze maakwijze is één van de moeilijkste en er zijn maar weinig schoenmakers die dit onder de knie hebben. Bij de Bentivegna maakwijze wordt iedere centimeter leer met de hand uitgerekt om vervolgens op de zool te worden geprikt met een spijker. Door het prikken met een spijker wordt het leer op zijn plek gehouden om dit vervolgens met de hand op te naaien/stikken.

De Saccetto maakwijze

Saccetto betekent in het Italiaans zakje. Dit is dan ook precies hoe de methode in elkaar zit.

De Saccetto schoenen worden gemaakt uit één stuk leer. Er wordt een zakje gemaakt die vervolgens binnenstebuiten wordt gedraaid. Dit stuk leer, in de vorm van een zakje, wordt dan over de leest getrokken en vervolgens bij de zool vastgemaakt. Het sluit dan als het waren als een handschoen om je voet. Het voordeel van deze maakwijze is dat de schoenen geen naden aan de binnenkant hebben die kunnen gaan irriteren. Daarnaast zijn ze flexibel en buigzaam en hebben ze een fijn draagcomfort.

De Cervino maakwijze

Deze maakwijze vind je terug in Bergschoenen. Ze zijn traditioneel en erg stevig. De rubberen zool wordt dan ook met de hand gestikt. De eerste stiksels worden gebruikt om de welt bij elkaar te houden. De tweede stiksels zijn ervoor om de welt voor het leer van de tussenzool en de rubberen zool bij elkaar te houden. Het kenmerk van de Cervino maakwijze is dan ook altijd de zichtbare stiksels rondom de naden en de rubberen zool.

De Cemented maakwijze

Dit is de meest voorkomende maakwijze. Het is een relatief goedkope methode maar ook eenvoudig om schoenen te maken. Hierbij worden alle onderdelen van de schoen met lijm aan elkaar gemaakt.

Er komt geen naald en draad aan te pas. Voordeel hiervan is dat de schoen soepel en flexibel is en voor een prima prijs kan worden aangeboden.

Zo zie je maar, voor welke maakwijze je ook kiest, het ligt helemaal aan de soort schoen.

Ga je voor de luxe, nette of klassieke herenschoen dan worden ze gemaakt op de Goodyear en Blake Stich methode. Ga je voor sneakers of andere vrijetijdsschoenen dan wordt de Ago, Cemented of Opanca methode gebruikte, waardoor flexibele en betaalbare schoenen ontstaan en er zo dus voor iedere voet een passend model is!